W tym roku obchodzimy stulecie III powstania śląskiego. Dla nas mieszkańców Górnego Śląska powstania to ważna część naszej przeszłości, która choć piękna i bogata jest też trochę skomplikowana. Nie było bowiem w ponad tysiącletniej historii naszego regionu ani jednego wieku, w którym nie byłby on przez kogoś podbijany, dzielony, jednoczony, przyłączany lub wyzwalany. Ziemie śląskie bywały pod władzą Czechów, Austriaków, Niemców i Polaków. W drugiej połowie XVIII w. Prusacy sprowadzili tu niemieckich kolonistów, dążąc do zniemczenia wszystkich dziedzin życia. Polityka ta sprawdziła się na Dolnym Śląsku, gdzie na przełomie wieków było zaledwie 20% ludności polskiej. Na Górnym Śląsku odwrotnie. Większość mieszkańców stanowili Polacy i nawet germanizacyjna polityka zwana „Kulturkampf” po 1871 roku, kiedy Śląsk wraz z całymi Prusami stał się częścią zjednoczonego Cesarstwa Niemieckiego, nie zmieniła tej sytuacji.
Dlaczego powstania śląskie są w tej historii ważnym ogniwem?
Powstania to dowód opowiedzenia się za polskością i przynależnością Górnego Śląska do Polski.
Wybuchły one w okresie formowania się państwa polskiego po zakończeniu I wojny światowej. Miały wpływ na ostateczny kształt mapy II Rzeczypospolitej, gdyż odzyskiwana od końca 1918 roku polityczna państwowość nie miała jeszcze ściśle wytyczonych granic. A o losach Górnego Śląska miał zadecydować przeprowadzony wśród jego mieszkańców plebiscyt.
Dwa pierwsze zrywy powstańcze z roku 1919 i 1920, wyrosłe z masowego ruchu strajkowego i będące buntem wobec niemieckiego terroru i zapędów germanizacyjnych, nie powiodły się.
Trzecie powstanie śląskie, które wybuchło w maju 1921 roku związane było z akcją plebiscytową i ostatecznie znacznie powiększyło obszar przyznany Polsce w wyniku plebiscytu. Finalnie 1/3 obszaru Górnego Śląska wraz z Katowicami przyłączono do Polski. Na obszarze tym było wiele hut i kopalń, co nie było bez znaczenie dla gospodarki II Rzeczypospolitej…
Chcesz pogłębić swoją wiedzę o powstaniach śląskich, zajrzyj tutaj.